Steeds vaker maken ouders zich zorgen over het gewicht van hun kind. Want hoe weet je nu of je kind wel een gezond gewicht heeft? Bij volwassenen werkt de BMI-index vrij betrouwbaar, maar bij kinderen werkt deze niet. Hij wordt overigens bij het consultatiebureau vanaf een leeftijd van twee jaar toegepast, maar de BMI-index van een kind is meestal niet erg betrouwbaar. Hoe weet je nu of jouw kind te dik is?
Baby’s
Kleine kinderen tot 1 jaar zijn altijd lastige gevallen. Dat komt omdat ze meestal niet netjes in verhouding groeien. Een baby groeit namelijk afwisselend in de lengte en in de breedte. Het kan dus voorkomen dat je een baby ziet van 6 maanden die veel te dik lijkt te zijn. Dan komt er een flinke groeispurt en bij 9 maanden is het kind ineens weer goed in proportie. Daarom werkt het controle bureau meestal met een curve. De middelste lijn is het gemiddelde, de lijnen eromheen geven aan wat nog steeds prima is. Zolang je kind binnen de lijnen valt, hoef je je geen zorgen te maken. Valt je kind boven de lijnen, dan krijg je goede adviezen over hoe je hiermee om moet gaan.
Verkeerd eetgedrag wordt vaak aangeleerd
Jonge kinderen weten vaak heel goed wanneer ze genoeg hebben gegeten. In onze cultuur is het echter gebruikelijk om ze dan nog te stimuleren om meer te eten. Vooral in de beruchte nee-fase eet een kind vaak weinig en proberen ouders de gekste dingen om hun kind te laten eten.
De verleiding is groot om je kind alternatieven te geven. Lust hij geen boontjes? Misschien wel een stukje vlees extra. Of een extra schaaltje vla. Het probleem hiermee is, dat het natuurlijke stop-systeem van het kind ontregeld raakt. Want van lekkere hapjes wordt meer gegeten dan van dingen die niet zo lekker zijn. Het kind kan op die manier aanleren om altijd meer te eten dan wat eigenlijk gewoon genoeg is. *Praktische tip: laat je kind zelf bepalen wanneer het genoeg is en biedt geen alternatieven aan. Een kind zal zichzelf nooit verhongeren!*
Ook het aanleren om het bord netjes leeg te eten, blijkt verkeerd effect te hebben. Het kind leert namelijk om het hongergevoel of volle gevoel te laten afhangen van het eten op het bord. In plaats van te stoppen wanneer het kind genoeg heeft gegeten, moet het dooreten tot het hele bord leeg is. Volwassenen hebben vaak de neiging om teveel eten op te scheppen, met als gevolg dat het kind meestal veel meer eet dan het nodig heeft.
Kleine kinderen vinden jouw voorbeeld heel belangrijk. Als zij mama regelmatig chocolaatjes zien eten en papa ’s avonds lekker bezig zien met chips, wil het kind dat ook. Zelfs heel kleine kinderen zijn zich ervan bewust wanneer volwassenen eten. Wil je zelf graag tussendoortjes eten, maar je kind geen verkeerd voorbeeld geven? Dan zul je moeten wachten tot je kind naar bed is. Of gewoon besluiten om zelf minder tussendoortjes te nemen – dat is ook een stuk beter voor jezelf!
Hoe weet je of je kind te dik is?
Is mijn kind te dik? Dat is een vraag die veel ouders zichzelf stellen. Het is echter moeilijk in te schatten of een kind te dik is. Dit zijn praktische richtlijnen:
- Kijk wanneer de meeste kinderen een groeispurt krijgen. In de paar maanden voor de groeispurt, zal je kind waarschijnlijk wat dikker worden. Dat trekt bij als het kind ineens de lengte in schiet.
- Hou een grafiek bij, waarbij je de lengte en het gewicht van je kind bijhoudt. Het belangrijkst is de relatie tussen deze twee. Een lang kind mag wat meer wegen dan een kort kind (net als bij volwassenen).
- Voor kinderen is er een speciale BMI-index, die vanaf twee jaar kan worden gebruikt. Het is niet helemaal 100% betrouwbaar, maar geeft wel een goede richtlijn.
- Kijk goed naar je kind. Zie je vooral spieren, of zie je veel ‘vetjes’?
- Beweegt je kind genoeg? Kinderen die veel buiten zijn, rennen en spelen zullen minder snel te dik worden dan kinderen die veel bezig zijn met tablet, smartphone of TV. Als jouw kind meestal stil zit, moet je de hoeveelheid eten drastisch beperken terwijl kinderen die veel in beweging zijn juist meer mogen eten.
Wat moet je doen als je kind te dik is?
Er is geen eenduidige handleiding hoe je om moet gaan met te dikke kinderen. Maar dit zijn wel handige tips:
- Gebruik kleinere borden en bakjes om eten te serveren. Onderzoek heeft uitgewezen dat mensen die van een klein bordje eten sneller een vol gevoel hebben. Schep er dan ook minder op.
- Beperk de hoeveelheid zetmeel van aardappels, pasta en rijst. Geef in plaats daarvan wat meer groente en fruit.
- Vind een kookboek met lekkere groente recepten. Meestal houden kinderen niet van simpel gekookte groente, maar er zijn heel veel super lekkere recepten die voor het grootste deel uit groente bestaan.
- Laat je kind meer bewegen, bijvoorbeeld door hem/haar op een groepssport te doen. Kan hij op de fiets naar school? Gebruik dan de auto zo weinig mogelijk.
- Je kunt met je kind gaan praten bij een therapeut. Onthoud dat kinderen die te dik zijn vaker worden gepest en minder sociaal gedrag (durven) vertonen.
Een te dik kind is niet iets waar je je voor hoeft te schamen. Wel moet je je best doen om te proberen je kind weer in vorm te krijgen. Veel ouders vinden dat hun kind ‘gewoon stevig’ is en negeren het probleem. Dat maakt het echter een stuk erger. Onthoud vooral dat je kind je dit later absoluut niet in dank zal afnemen. Kinderen die al vóór of tijdens de puberteit te zwaar worden, zullen ook later altijd gevoelig blijven voor gewichtstoename. Voorkomen is dus een stuk beter dan genezen en hoe eerder je begint, hoe meer profijt je kind ervan heeft!
