De meeste peuters doorgaan richting de kleutertijd een hele lastige periode. Dit wordt ook wel de nee-fase genoemd: een fase waarin het antwoord op vrijwel alles wat je doet ‘nee’ lijkt te zijn. Het ene moment moet je nog helpen de jas aan te doen, het volgende moment levert het een schreeuwpartij op. Soms lust je kleuter wel groente, de andere keer wordt het door de kamer gegooid. Kortom: je weet echt niet meer waar je aan toe bent. De ‘peuterpuberteit’ kenmerkt zich door één zin, namelijk ‘ik ben twee en ik zeg nee’. Hoe ga je daarmee om?
Tip 1: begrijp je kind
Tot hun tweede jaar zijn kinderen volledig van jou afhankelijk en dat vinden ze meestal niet zo erg. Maar tussen het tweede en vierde jaar veranderd dat: je kind leert dat hij ook zonder jou kan functioneren. Hij wil enerzijds dat jij hem lief vindt en hij vindt jou belangrijk, maar anderzijds wil hij zelfstandig worden. En dat maakt dat hij in de knoop raakt met zijn gevoelens. Hij kan daardoor woedend worden, want hij kan zich niet goed uitdrukken. Door dit te begrijpen heb je al een grote stap gemaakt. Je kind doet dit niet om vervelend te doen of om dwars te liggen, maar omdat hij met zichzelf overhoop ligt.
Tip 2: elk kind (en elke mama) is anders
De ene ouder klaagt steen en been, de ander vindt dat alles nogal meevalt. Dat ligt deels aan de kinderen, want elk kind is anders. Zelfs broertjes en zusjes kunnen enorm verschillen in hoe ze omgaan met hun peuterpuberteit. Maar ook mama’s verschillen hierin. De ene moeder reageert laconiek, de ander raakt erdoor van streek. Werkende moeders kunnen ervan balen dat ze hun kind alleen zien als hij moe is en daardoor dwarsligt. Maar thuisblijfmoeders vinden het ook zwaar omdat ze de hele dag ‘opgescheept’ zitten met een kind dat niet wil luisteren en vaak tekeergaat om niets.
Tip 3: wees duidelijk
Juist in deze periode hebben mama’s de neiging om hun kinderen meer ruimte te geven. Je hoeft ook echt niet van alles een strijd te maken. Het is wel goed om een aantal regels als basis te stellen en daar consequent in te zijn. Dat is niet alleen fijn voor jezelf, maar ook voor je kind. Juist in deze turbulente tijd is het voor hem fijn als de regels duidelijk zijn. Ook al zal hij regelmatig proberen hoe ver hij kan gaan…
Tip 4: time-out
Kinderen van twee jaar en ouder begrijpen het principe van oorzaak en gevolg. En dus kun je hen nu ook straf geven. Elk kind is hier anders in. Het ene kind vind het vervelend om naar zijn kamer te moeten, het andere kind kun je beter op de trap zetten om na te denken over zijn gedrag. Wees hierin consequent en vertel duidelijk aan je kind waarom hij een time-out krijgt en hoe lang die duurt.
Tip 5: vertel regelmatig dat je van hem houdt
Kinderen in de peuterpuberteit zijn vaak erg onzeker over hun plaats in de wereld. Door zijn moeilijke gedrag is de kans groot dat je vaak streng moet zijn tegen je kind. Hij kan daardoor bang zijn dat je niet meer van hem houdt. Vaak komt een deel van zijn boze gedrag juist door die angst. Vertel dus regelmatig tegen je kind dat je van hem houdt – ook als hij stout is geweest.
Tip 6: tel tot 10
Je kind zal in deze nee-fase heel vaak het uiterste vragen van je geduld. Begin dus alvast met mediteren en tel regelmatig tot 10 voordat je reageert. Vraag je af welke reactie in welke situatie het verstandigst is.
Tip 7: probeer erom te lachen
De nee-fase is vervelend, maar heeft ook wel grappige kanten. Het kan een leuke discussie opleveren. Kinderen kunnen zichzelf enorm tegenspreken, door het simpele feit dat ze op alle suggesties reageren met ‘nee’. Lach erom met anderen die dit ook meemaken of hebben meegemaakt, dat lucht op. Het geeft je ook wat meer energie om ermee om te blijven gaan.
Tip 8: tijd voor jezelf nemen
Het klinkt nogal cliché, maar juist in deze periode is tijd voor jezelf super belangrijk. Je kunt het gewoon veel beter volhouden als je af en toe een dagje mag ontspannen. En nee, dan bedoelen we niet samen met de kids een dagje uit. Maar gewoon even als volwassene op bezoek bij vriendinnen, een dagje kinderloos shoppen of lekker naar de sauna. De kinderen laat je achter bij je man (maakt die het ook eens een hele dag mee) of bij je ouders. Zien we later wel weer.
Door je kind beter te begrijpen en de boel wat te relativeren kom je al een stuk verder in het accepteren van de situatie. Nee, de peuterpuberteit is voor jou én voor je kind meestal niet echt een pretje. Anderzijds zul je zien dat je dit nog gaat missen als je kind eenmaal naar de basisschool gaat. Zoals je het nu mist hoe klein en schattig je pasgeborene was, terwijl je hem toen stiekem verwenste als hij ’s nachts weer huilde. Elke fase heeft zijn eigen charmes…
