Bij het vervoer van goederen doen er zich allerlei transportrisico’s voor. Goederen kunnen bijvoorbeeld gestolen worden door piraten, ze kunnen verloren gaan door stakingen of er kan averij-grosse (AG) optreden. Het is daarbij zeker niet altijd zo dat de vervoerder voor de schade opdraait. Veel is afhankelijk van de gemaakte afspraken. Daarnaast volstaat het aansprakelijkheidsrecht vaak niet, omdat de vervoerder dan alsnog overmacht kan inroepen. In veel gevallen is het dan ook raadzaam om je verzonden goederen te verzekeren door middel van een cargoverzekering. We leggen uit wat een cargoverzekering is en welke transportrisico’s het dekt.
Wat is een cargo verzekering?
Een cargo verzekering is een verzekering die het transportrisico van de importeur of de exporteur met betrekking tot goederen en zaken dekt. Het gaat met andere woorden om een zaakschadeverzekering, waarbij de eigenaar van de goederen de vervoerde goederen verzekert tegen de vele transportrisico’s die kunnen optreden. De cargo verzekering verzekert dus de vervoerde goederen op zich en niet het transportmiddel of de aansprakelijkheid.
Veel cargo verzekeringen vallen onder de noemer allrisk, maar ook de Engelse Institute Cargo Clauses en de voorwaarden van de Antwerpse Goederenpolis komen voor.
Cargoverzekering All Risk
Bij de meeste cargo verzekeringen gaat het om een allriskverzekering. Dit wil zeggen dat cargo verzekeringen alle mogelijke transportrisico’s die zich tijdens het transport kunnen voordoen dekken, behalve als ze expliciet zijn uitgesloten. In de praktijk zijn er in de polis van een cargoverzekering vrijwel altijd uitsluitingen opgenomen. Het gaat dan bijvoorbeeld om schade door de ontploffing van een kernwapen.
Engelse Institute Cargo Clauses
Dit is een internationaal ontwikkelde verzekering voor goederen. De ICC (Institute Cargo Clauses) is in drie varianten beschikbaar. Belgische transportbedrijven kiezen veelal voor de A-variant. Dit is een uitgebreide dekking die te vergelijken is met de dekking van een allriskverzekering. In principe is alle materiële schade en elke vorm van verlies dan gedekt. Daarnaast komen ook de B- en de C-varianten voor. De B-variant biedt een beperkte dekking en de C-variant een zeer beperkte dekking.
| Schadegeval | Institute Cargo Clauses A | Institute Cargo Clauses B | Institute Cargo Clauses C |
| Brand | Ja | JaJa | Ja |
| Explosie | Ja | Ja | Ja |
| Stranden | Ja | Ja | Ja |
| Zinken | Ja | Ja | Ja |
| Kapseizen | Ja | Ja | Ja |
| Aanvaringen | Ja | Ja | Ja |
| Van de weg geraken | Ja | Ja | Ja |
| Lossen van een lading in een noodhaven | Ja | Ja | Ja |
| Aardbeving | Ja | Ja | – |
| Vulkanische uitbarsting | Ja | Ja | – |
| Bliksem | Ja | Ja | – |
| Averij (grosse opoffering) | Ja | Ja | Ja |
| Werpen | Ja | Ja | Ja |
| Binnendringen van zeewater | Ja | Ja | – |
| Binnendringen van rivierwater | Ja | Ja | – |
| Totaalverlies van een collo door overboord geraken of door het laten vallen tijdens het laden en het lossen | Ja | Ja | – |
| Andere materiële schade of verlies | Ja | – | – |
Bij alle drie de formules zijn er uitsluitingen, ook bij de A-variant. De volgende transportrisico’s zijn steeds uitgesloten:
- Opzet
- Normale lekkage, slijtage of gewichtsverlies
- Eigen gebreken
- Schade door nucleaire oorlogswapens
- Vertragingsschade
- Schade door onvoldoende en/of een ondeugdelijke verpakking
- Schade en kosten door insolventie
Bij de B- en de C-variant geldt ook dat de schade door opzettelijke beschadiging door kwaadwilligen, bijvoorbeeld door milieuactivisten, is uitgesloten. Bij de A-variant is dit transportrisico wel gedekt.
Voorwaarden van de Antwerpse Goederenpolis
Als een van de belangrijkste havens in Europa heeft de haven van Antwerpen zijn eigen polis tegen transportrisico’s ontwikkeld. De recentste polis dateert van 2004. Aanvankelijk werd de polis vooral gebruikt om goederen die via de zee en binnenwater vervoerd worden te verzekeren. Tegenwoordig wordt het ook gebruikt voor land- en luchtvervoer. Het voordeel van de Antwerpse Goederenpolis is dat deze nog uitgebreider is dan de Engelse verzekering.
Wat is de prijs van een cargo verzekering en hoe cargo verzekeringen afsluiten?
Een cargo verzekering is altijd maatwerk. Hierbij is het mogelijk om met een polis een enkel transport te dekken, maar ook een doorlopende transportverzekering behoort tot de mogelijkheden. Dan worden alle transporten automatisch gedekt. De premie is dan onder andere afhankelijk van het omzetcijfer. We spreken daarbij van een omzetpolis. Wat ook voorkomt, is een declaratiepolis. Bij een declaratiepolis zal de verzekeraar alle zendingen tot een bepaald maximumbedrag dekken binnen een afgesproken gebied. De zendingen zijn aan te geven en de premie wordt naderhand berekend. Veel verzekeraars bieden ook maatwerkdekkingen aan die minder ver gaan dan de allriskverzekering of uitbreidingen voor bijvoorbeeld het gewichtsverlies van goederen.
Voordelen van een cargoverzekering
Een cargoverzekering heeft zowel financiële als praktische voordelen. Het financiële voordeel van een cargoverzekering is natuurlijk dat een cargoverzekering zal uitbetalen als goederen onderweg beschadigd raken of verloren gaan. In het andere geval dien je zelf voor deze schade op te draaien.
Het praktische voordeel van een cargoverzekering heeft dan weer te maken met het feit dat je zelf geen internationale vorderingen hoeft in te stellen. Als de vervoerder aansprakelijk is, zal de verzekeraar uitbetalen en zelf de vorderingsprocedure opstarten. Tegelijkertijd voorkom je op deze manier cashflowproblemen en is het zo dat financiers vaak om een cargoverzekering vragen, waardoor je eigenlijk niet zonder kan.
Extra transportverzekering afsluiten
Een cargoverzekering is slechts een van de verzekeringen die je beschermt tegen transportrisico’s. Daarnaast behoort ook een cascoverzekering of een CMR-verzekering tot de mogelijkheden. Deze verzekeringen zijn vooral interessant als je zelf goederen vervoert.
De cascoverzekering is een transportverzekering die het vervoersmiddel verzekert, bijvoorbeeld een schip of een vliegtuig. Deze transport verzekering is onmisbaar als je zelf een vervoersmiddel chartert.
Een CMR-verzekering is dan weer een transportverzekering die de belangen van de vervoerder beschermt. De vervoerder is namelijk aansprakelijk voor de schade of het verlies van de goederen. Denk maar even terug aan de Ever Given die vastliep in het Suezkanaal en waarbij goederen bedorven of werden geloosd. Verschillende transporteurs gaven al aan te denken aan flinke schadeclaims. Deze transportverzekering afsluiten, is vooral interessant als je niet alleen eigen goederen, maar ook goederen van derden vervoert.
