Ondernemer worden zonder geld: kan het echt? Uit eigen ervaring kan ik deze vraag al snel positief beantwoorden. Tijdens mijn studentenjaren wist ik immers zelf een zaak te starten zonder eigen vermogen. Welgeteld drieëntachtig euro en vijftig eurocent diende ik daarvoor bij het ondernemingsloket op tafel te leggen. Mijn zaak runde ik toen nog gewoon vanuit mijn veel te donkere studentenkamer waar ik klanten niet durfde te verwelkomen.
Ik moest er wel even een aantal sfeerbeelden bijhalen:
Natuurlijk weet ik ook wel dat niet iedereen de luxe kent om zonder kantoormateriaal, marketingbudgetten, leveranciers en transportkosten door het leven te gaan. Toch kunnen ook zij die cash nodig hebben een eigen zaak starten zonder eigen vermogen. Ondernemer worden zonder geld, doen ze dan door extern kapitaal aan te spreken. Hieronder lees je in tien tips hoe je een eigen bedrijf begint zonder geld.
Lees ook: Zeven tips voor zij die starten met ondernemen
# 1. Ondernemer worden zonder geld? Bouw zo snel mogelijk een buffer op
In mijn geval koos ik nadrukkelijk voor een eenmanszaak. Het is dan ook een ideale manier om een eigen zaak te starten zonder geld, hoewel de S-BVBA tegenwoordig ook een goede oplossing biedt. Lukt het om net zoals mij zonder grote investeringen een eigen zaak te beginnen? Bouw dan wel zo snel mogelijk een buffer op. Elke ondernemer krijgt vroeg of laat immers te maken met tegenslagen, ziektes of onverwachte kosten. Hoe groot die buffer moet zijn? Dat kan blijken uit jouw financieel plan, maar ga ook jouw privékosten goed na. Begin je als zelfstandige in bijberoep? Dan behoud je natuurlijk meer zekerheid over de continuïteit van jouw inkomsten.
Wees kritisch! Ongeveer 20% van de faillissementen zijn het gevolg van een te beperkt startkapitaal. Ga na of een eigen zaak starten zonder kapitaal voor jou wel écht mogelijk is. Voor een copywriter is dit misschien wel het geval, maar het hoeft vast niet te verbazen dat een café beginnen zonder geld praktisch onmogelijk is.
Lees ook: Spreek de faillissementsverzekering aan indien het misloopt
# 2. Kies de vennootschapsvorm die het best bij jou past
Toen ik besloot een zaak te starten zonder startkapitaal, koos ik zoals eerder gezegd voor een eenmanszaak. Heerlijk goedkoop, maar niet zonder risico. Bij een eenmanszaak is er immers sprake van een verstrengeling tussen het zakelijk vermogen en het privévermogen.
Kies daarom steeds voor de (vennootschaps)vorm die het best bij jou past. Houd hierbij ook rekening met fiscale, sociale en praktische zaken. Onthoud vooral dat een eigen zaak starten zonder kapitaal niet zonder risico is, waardoor het beperken van de aansprakelijkheid hier des te belangrijker zal zijn.
Lees in mijn eerder blogbericht ook nog even na hoe je moet kiezen tussen een eenmanszaak en een vennootschap.
# 3. Een eigen zaak starten zonder geld? Ga op zoek naar subsidies en premies
In België kan je beroep doen op allerlei steunmaatregelen, subsidies en premies. Zij bestaan ook voor hen die een eigen zaak starten zonder geld of een zaak overnemen zonder startkapitaal. Weet wel dat het praktisch onmogelijk is om een limitatief overzicht te bieden en dat een en ander ook afhankelijk is van de ligging van jouw op te starten zaak.
In mijn eerdere blog lees je meer over welke steunmaatregelen je voor jouw onderneming bekomen kan. Bekijk hiernaast ook even de Vlaamse Subsidiedatabank voor ondernemingen.
# 4. Ondernemer worden zonder geld: haal geld op via crowdfunding
In sommige gevallen heb je gewoon harde cash nodig. Een eigen zaak starten zonder geld is dan praktisch onmogelijk. Echter kan je ook dan een zaak starten zonder eigen vermogen, waarbij je voornamelijk beroep doet op extern kapitaal.
Crowdfunding is een ideale oplossing voor zij die een ondernemer willen worden zonder geld. Op vlak van crowdfunding bestaan er verschillende formules. Zo kan je belangeloos geld ophalen bij particuliere investeerders, maar heb je ook de mogelijkheid om daar een voordeel tegenover te plaatsen. Denk bijvoorbeeld aan een leuk geschenkje, een korting of aan een exclusief product. Tegenwoordig bestaan er ook mogelijkheden om met tussenkomst van een online platform geld te lenen van particulieren. Via zogenoemde obligaties kan je dan jouw leningen financieren. Een goed financieel plan is dan wel een absolute must.
Weet dat crowdfunding in de praktijk vooral een goed idee is voor ideeën die vooral een maatschappelijke meerwaarde bieden. Wil je een café beginnen zonder geld of een winkel starten zonder geld? Zo’n eigen zaak starten zonder geld doe je beter op een andere manier. Wil je echter de samenleving op een duurzame manier versterken? Dan is via crowdfunding een eigen zaak starten zonder geld wel gewoon mogelijk.
Het opzetten van een succesvolle crowdfundingsactie is ongelofelijk complex. Je moet namelijk niet alleen een actie op poten zetten, maar ook echt bouwen aan een gepassioneerde groep supporters die het project een hart toedragen. Ik kan dan ook alleen maar aanraden om je hier eerst in te verdiepen. Een aanrader is wat mij betreft het boek Crowdfunding in België van Omar Mohout, professor ondernemerschap aan de Antwerp Management School. Dit boek bevat alles wat je over crowdfunding moet weten, maar heeft ook heel wat inspirerende cases die je op de goede weg kunnen helpen.
# 5. Sluit een Winwinlening af om ondernemer te worden zonder geld
Wil je een café beginnen zonder geld of een winkel starten zonder geld? Dan is crowdfunding een minder goed idee. Een zogenoemde Winwinlening is dan een ideaal alternatief om een zaak te starten zonder eigen vermogen.
Een Winwinlening is een ideale (en goedkope) manier om als ondernemer startkapitaal te vinden en zo een eigen bedrijf te beginnen zonder geld. De benaming van deze lening is niet lukraak gekozen. Je leent immers geld bij vrienden, investeerders of familieleden en dit aan een gunstig tarief. Zelf win je er dus bij, want je kan goedkoop een eigen bedrijf beginnen zonder geld. Maar ook de particuliere investeerder wint erbij. De investeerder heeft immers recht op een jaarlijks belastingkrediet ter waarde van 2,5% van het openstaande kapitaal. Bleek de winkel starten zonder geld toch niet zo succesvol? Indien je de kredietverstrekker niet kan terugbetalen, kan deze 30% van het verschuldigde bedrag recupereren via een eenmalig belastingkrediet.
De Winwinlening moet natuurlijk wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo kan je maximaal 200.000 euro lenen en is het maximaal te ontlenen bedrag per kredietgever gelijk aan 50.000 euro. Verder heeft het krediet een looptijd van acht jaar. Er is ook sprake van een jaarlijkse minimum- en maximumrentevoet. Voor 2019 is de officiële rentevoet op het moment van dit schrijven nog niet in het Belgisch Staatsblad verschenen. In de loop van de maand januari zou de nieuwe officiële rentevoet op de website van het PMV moeten verschijnen.
Tip: er bestaan ook platformen waarmee je eenvoudig geld voor je project kan ophalen. Alles gebeurt daarbij online en de rentevoet is vaak aantrekkelijker dan wanneer je bij de bank aanklopt. In België is Mozzeno veruit het grootste platform. Hier kan je tot 50.000 euro ophalen en dit terugbetalen over een looptijd van maximaal 48 maanden. Het platform is perfect betrouwbaar en wordt financieel geruggensteund door economische krachtpatsers als de Federale Verzekering.
# 6. Franchise zonder eigen vermogen
Een ideaal alternatief om een winkel te starten zonder geld, is het kiezen voor franchising. Zo hoef je zelf niet te investeren in naamsbekendheid. Bovendien zijn er vaak ook andere voordelen verbonden aan franchising. Denk bijvoorbeeld aan de terbeschikkingstelling van een locatie, promotiemateriaal en uiteraard de producten die onlosmakelijk verbonden zijn met de overeenkomst.
Lees ook: Dit moet je allemaal weten vooraleer je een franchise winkel start
Of een franchise zonder eigen vermogen voor jou mogelijk is, is afhankelijk van de franchisingovereenkomst die je met de franchisegever hebt gesloten. Weet wel dat een eigen zaak starten zonder geld bij franchising een stuk eenvoudiger is. Het risico is immers veel beperkter, waardoor kredietverstrekkers sneller zullen toehappen. Ook kan je zo veel gunstigere voorwaarden afdwingen. Franchising is dan ook een ideale manier om een winkel te starten zonder geld.
Houd er wel rekening mee dat franchising eigenlijk vooral in de kaarten speelt van de franchisegever. Het is namelijk de meest efficiënte manier om een onderneming te laten groeien en aan die groei draag jij dan bij. Al jouw investeringen dragen ook bij aan de merkbekendheid van een ander. Meer daarover kan je lezen in het boek Franchise Your Business. In dit boek heeft Mark Siebert, CEO van iFranchise Group, het uitgebreid over de mogelijkheden van franchise. Ook als je ooit zelf een franchiseconcept wil opzetten, is dit boek een aanrader.
# 7. Eigen zaak starten zonder geld: lenen bij de bank
Wil je je inkopen in een bedrijf zonder geld? Of wil je eerder een café of een winkel starten zonder geld? Toch liever een zaak overnemen zonder startkapitaal? In al deze gevallen kan je ook gewoon bij de bank aankloppen. Banken hebben immers verschillende kredietformules en zullen steeds om een uitgewerkt ondernemingsplan vragen.
Lees ook: Wat zijn de mogelijkheden om als zelfstandige krediet te verkrijgen?
In de praktijk is het echter lang niet altijd mogelijk om via de bank een eigen zaak te starten zonder geld. Ook een zaak overnemen zonder startkapitaal is geen evidentie. De bank zal immers vragen om ook zelf een bepaald percentage eigen middelen te investeren. Toch is een eigen zaak starten zonder geld via de bank niet onmogelijk. Dit is onder andere het geval indien anderen zich borg willen stellen of indien het gaat om een wel heel gunstig ondernemingsplan.
Vanuit mijn persoonlijke ervaring kan ik zeggen dat niet elke bank even ondernemersvriendelijk is. Zelf heb ik positieve ervaringen met KBC. Na het openen van een zakelijke zichtrekening kan je er rekenen op diverse kredietformules die variëren van KBC-Leasing tot KBC-Investeringskrediet.
# 8. Problemen? Schakel de Vlaamse Kredietbemiddelaar in
Een eigen zaak starten zonder geld of een zaak overnemen zonder startkapitaal, kan niet zonder de hulp van anderen. Is een Winwinlening geen optie, biedt crowdfunding geen soelaas en gaat ook de bank niet overstag? Dan kan je als ondernemer ook altijd beroep doen op de Vlaamse Kredietbemiddelaar.
De Vlaamse Kredietbemiddelaar is een aanspreekpunt voor elke ondernemer met financieringsproblemen. De Vlaamse Kredietbemiddelaar zal de communicatie met de kredietverstrekker herstellen en nagaan hoe men het kredietaanvraagdossier kan versterken. Eventueel zal de Vlaamse Kredietbemiddelaar ook alternatieve financieringsmogelijkheden aanreiken. De praktijk leert dat de Vlaamse Kredietbemiddelaar voor ongeveer 60% van de dossiers een oplossing kan vinden.
Wil je in Brussel een eigen bedrijf beginnen zonder geld of aldaar een zaak overnemen zonder startkapitaal? Bij de Gewestelijke Investeringsmaatschappij voor Brussel kan je eveneens terecht voor een soortgelijke dienstverlening.
# 9. Ondernemer worden zonder geld door middel van durfkapitaal
Ondernemer worden zonder geld is niet zonder risico. Ook kredietverstrekkers weten dit als geen ander. Vaak lijkt een eigen zaak starten zonder geld dan ook onmogelijk, zeker wanneer de bank aangeeft dat het risico gewoon te hoog is. Kan ook de Vlaamse Kredietbemiddelaar jouw bank niet overtuigen? Weet dan dat een eigen zaak starten zonder geld nog niet automatisch een utopie hoeft te zijn.
Bij zeer innovatieve of risicovolle ondernemingen kan je alsnog op zoek gaan naar risicokapitaal. Dit kan onder andere bij het PMV (Seed & Early Stage-investeringen) of door beroep te doen op de Waarborglening van de Vlaamse Overheid (tot 1,5 miljoen euro). Lees zeker ook even de brochure ‘Je zoekt risicokapitaal’ van de Vlaamse Overheid door waar je meer informatie krijgt over de verschillende maatschappijen waar je terechtkan.
# 10. Durf te sleutelen aan het ondernemingsplan
Een eigen zaak starten zonder geld blijkt niet altijd eenvoudig te zijn. Blijkt een eigen bedrijf beginnen zonder geld onmogelijk te zijn en haken potentiële kredietverstrekkers af? Durf dan te sleutelen aan jouw ondernemingsplan. Door andere accenten te leggen en te snoeien in de uitgaven kunnen cijfers niet alleen rooskleuriger worden, maar bovendien kan je de noodzakelijke investeringen mogelijk terugdringen.
Misschien kan je wel een eigen zaak starten zonder geld en pas na enkele jaren op zoek gaan naar kredieten? Of misschien bouwde je in de tussentijd zelf een spaarpotje op om die investeringen te doen? Een pasklaar antwoord is niet mogelijk. Maar dat een eigen zaak starten zonder geld niet onmogelijk is, mag toch wel duidelijk zijn.