Bij het overlijden gaat de onderneming in principe over op de erfgenamen, bijvoorbeeld de kinderen. De zaak overlaten, gebeurt dus eigenlijk al min of meer automatisch. De Belgische politiek heeft er echter voor gekozen om een zaak overlaten bij voorkeur bij het leven van de ondernemer te laten plaatsvinden. Daarom is het fiscaal interessanter om aandelen te schenken dan om de aandelen te vererven. Ondernemers doen er met andere woorden goed aan om nog bij het leven te denken aan hoe ze de zaak overlaten aan hun kinderen. Hoe uw zaak overlaten verloopt, is afhankelijk van verschillende dingen. In de eerste plaats speelt de vennootschapsvorm een rol, maar ook privékwesties kunnen het een en ander bepalen.
Een vennootschap overlaten aan de kinderen
Wil je een vennootschap overdragen aan de kinderen, dan draag je eigenlijk de aandelen van de vennootschap over. Dat kan je doen door deze te schenken via een Belgische notaris. De kinderen krijgen de aandelen dan gratis. Het is belangrijk om daarbij een goede schenkingsakte op te laten stellen. In deze akte kunnen er allerlei voorwaarden worden opgenomen, bijvoorbeeld om te voorkomen dat de zaak in externe handen komt als je kinderen eerst overlijden. Via een klassieke roerende schenking betaal je 3% schenkbelasting. In sommige gevallen heb je in Vlaanderen zelfs recht op een nultarief, maar dan moet er wel aan een aantal voorwaarden zijn voldaan:
- De schenking moet via de notaris gebeuren
- De schenkingsakte verzoekt expliciet om de toepassing van de vrijstelling
- Na de schenking zet men nog minstens 3 jaar de activiteiten verder
- De schenker moet op het ogenblik van de schenking zijn woonplaats hebben in het Vlaams Gewest
- De schenker moet samen met zijn familie minstens 50% van de aandelen bezitten (het moet gaan om een familiebedrijf)
Een andere optie is om de aandelen aan de kinderen te verkopen. Op deze manier de zaak overlaten, doe je bijvoorbeeld als je niet over voldoende privévermogen beschikt om van je pensioen te genieten. Op deze manier de zaak overlaten, kan ook een goed idee zijn als niet alle kinderen de zaak overnemen en bepaalde kinderen anders zouden worden benadeeld. In zo’n geval moet je een faire overname-prijs bepalen.
Hoe bereken je overnameprijs bedrijf?
Het berekenen van de overnameprijs van een bedrijf is niet eenvoudig. Er zijn verschillende manieren om de waarde van een bedrijf te berekenen. Daarbij kan er niet alleen rekening worden gehouden met de actuele waarde, maar bijvoorbeeld ook met het groeipotentieel. Diverse zaken zullen een rol spelen bij het bepalen van de waarde van een bedrijf en afhankelijk van de gebruikte berekeningsmethode kan de bekomen waarde enigszins afwijken. Er is dus niet één echt goede methode.
Je accountant of boekhouder kan je hiermee helpen. Als je nog geen boekhouder hebt, is het aan te raden om een goede boekhouder in te schakelen. Ook vanuit boekhoudkundig oogpunt brengt de overname namelijk heel wat bijzonderheden met zich mee. De boekhouder zal je daar moeiteloos doorheen loodsen. Een goede boekhouder vinden, is niet moeilijk. Maak gebruik van de tool “De juiste boekhouder vinden” en ontvang gratis en vrijblijvend offertes van drie boekhouders in jouw regio.
Eenmanszaak overlaten aan de kinderen
Een eenmanszaak overlaten aan de kinderen is extra complex. Ook in dit geval kan de eenmanszaak worden geschonken of verkocht, maar het probleem is dat er bij een eenmanszaak geen sprake is van aandelen. Dat maakt het altijd wat ingewikkelder. Ook bij het schenken van een eenmanszaak geldt de gunstregeling voor het overdragen van familiebedrijven. Ook deze schenking dient dan via een notaris te verlopen. Bij het overlaten van een eenmanszaak zal de activa apart worden overgedragen en zal men lopende contracten een voor een moeten overnemen. Daarbij is de medewerking van de tegenpartij nodig. Ook in dit geval is het aan te raden om een goede boekhouder in te schakelen.
