De eenmanszaak en de vof vertonen ook binnen het vernieuwde vennootschapsrecht een aantal gelijkenissen. Zo heb je in principe geen startkapitaal nodig en ben je onbeperkt aansprakelijk voor de gemaakte schulden. Voor risicovolle ondernemingen zijn zowel de vof als de eenmanszaak met andere woorden niet geschikt. Maar waarin verschillen deze twee juridische statuten dan wel en hoe maak je de keuze tussen een vof of een eenmanszaak? Dat lees je hieronder.
Lees ook: Hoe kies je tussen een vennootschap en een eenmanszaak?
Vof of eenmanszaak: alleen of samen een eigen zaak beginnen?
Een eenmanszaak oprichten doe je alleen, zoals het woord het eigenlijk al aangeeft. Uiteraard kan je dan wel nog steeds samenwerkingsakkoorden sluiten of personeel in dienst nemen. Derhalve is de naam eenmanszaak soms ook een beetje misleidend.
Een vof starten doe je daarentegen altijd met minimaal 2 oprichters die de volledige verantwoordelijkheid dragen. Het is dan ook een echt samenwerkingsverband waarbij verschillende oprichters graag op gelijke voet opereren. Bovendien is er vrij veel vrijheid bij het opstellen van de statuten. Er is wel sprake van een bijzondere onderlinge afhankelijkheid tussen de verschillende vennoten. Zo is men hoofdelijk aansprakelijk en wordt de vof automatisch ontbonden indien het eenhoofdig wordt. Een goed vertrouwen tussen de verschillende vennoten is dan ook primordiaal voor het slagen van het project.
- Eenmanszaak oprichten: noodzaak om alleen te werken of een gebrek aan vertrouwen (voorkeur voor samenwerkingsakkoord);
- Vof starten: noodzaak tot samenwerkingsverband en hoge mate van vertrouwen.
Lees ook: Een eigen zaak starten in België
Vof of eenmanszaak: fiscaal vraagstuk
De keuze tussen een vof of een eenmanszaak kan ook op fiscaal vlak worden gemaakt. In het geval van een eenmanszaak word je immers altijd persoonlijk belast. In slechtste (of beste) geval gaat het om een heffing in de hoogste schijven van de personenbelasting. In de praktijk is het dan interessanter om het geld binnen de onderneming te houden en te opteren voor de fiscaal vriendelijkere vennootschapsbelasting.
- Eenmanszaak oprichten: beperkte inkomsten;
- Vof starten: inkomsten lopen hoog op.
Vof of eenmanszaak? Ook belangrijke gelijkenissen
In de praktijk zullen vooral de noodzaak om samen te werken en de mogelijkheid tot fiscale optimalisatie bepalende factoren zijn in de keuze tussen een vof of een eenmanszaak. Verder zijn er immers veel gelijkenissen. Zo zijn ze alle twee enkel geschikt indien er weinig risico’s aan de activiteiten verbonden zijn, is er in beide gevallen geen opstartbudget noodzakelijk, is een vereenvoudigde boekhouding mogelijk en is discretie steeds een garantie.
Lees ook: Tips om een eigen zaak te starten zonder geld
Eenmanszaak omzetten naar vof
Een eenmanszaak omzetten naar een vof is heel eenvoudig. En dat heeft alles te maken met het feit dat je geen startkapitaal nodig hebt om een vof te starten. Bovendien hoef je niet eens langs de notaris te passeren. Om een eenmanszaak om te zetten naar een vof, kan je twee verschillende pistes doorlopen:
- De eenmanszaak wordt als een inbreng in natura ingebracht in de vennootschap;
- De eenmanszaak wordt aan de vennootschap verkocht: de overdrager krijgt een vordering ten aanzien van de vennootschap.
In het eerste geval ontvangt de overlater aandelen van de vennootschap. Er zal een bedrijfsrevisor worden aangesteld om de exacte waarde van de inbreng te bepalen. In principe gaat het om een belastingvrije inbreng en is men dus niet belastbaar op de meerwaarden. Ook voor de vennootschap gaat het om een neutrale verrichting. De vennootschap moet de bedrijfsmiddelen wel blijven afschrijven volgens hetzelfde ritme en op basis van de vroegere waarde (en dus niet op basis van de overnameprijs).
In het tweede geval doet de overlater een inbreng in de vennootschap die vervolgens de eenmanszaak zal overkopen. Het gaat om een zogenoemde quasi-inbreng. Ook hier zijn er een aantal fiscale gevolgen. Daarom bespreek je maar beter een en ander met jouw adviseur.
Laat je adviseren
Het kiezen van een rechtsvorm is geen eenvoudige opgave. Naast de eenmanszaak en de vof zijn er per slot van rekening nog talloze andere vennootschapsvormen mogelijk. Denk maar aan de bv of aan de nv. Elk hebben ze hun eigen voor- en nadelen en de een zal al iets beter bij je onderneming passen dan de andere. Een boekhouder is de ideale partner voor het maken van de juiste keuze. Als je nog geen boekhouder hebt, is het een goed idee om dit formulier in te vullen. Je ontvangt dan drie offertes van goede boekhouders in je buurt.
