Home Zakelijk Ondernemen Welke steunmaatregelen kan je voor jouw onderneming bekomen?

Welke steunmaatregelen kan je voor jouw onderneming bekomen?

Door

oktober 9, 2018

In België moet je bijna alle steunmaatregelen of subsidies nog voor de feitelijke investering aanvragen. Eerst investeren en dan wachten op de input van de boekhouder? Dat is nooit een goed idee. Dat is meteen ook de reden waarom je maar beter bij alle investeringen en plannen nagaat op welke steunmaatregelen je zoal beroep kan doen. Er zijn immers niet alleen steunmaatregelen voor startende ondernemers, maar ook voor specifieke investeringen, adviezen en tewerkstellingen. Zeker indien jouw investeringen duurzaamheid en groene energie hoog in het vaandel dragen, zijn steunmaatregelen niet ongewoon.

Opgelet: ligging van het bedrijf speelt een rol!

Een overzicht bieden van de steunmaatregelen voor startende ondernemingen en de specifieke subsidies, is in België geen evidentie. Veel van die steunmaatregelen behoren immers tot de bevoegdheid van de gewesten, waardoor Vlaanderen, Wallonië en Brussel stuk voor stuk andere steunmaatregelen kennen. Andere steunmaatregelen zijn dan weer federale materie en werken grensoverschrijdend. Het feit dat de steunmaatregelen ook nogal eens wijzigen naarmate we een centrumrechtse of een centrumlinkse regering krijgen, maakt het uiteraard een stuk ingewikkelder.

In onderstaand beknopt overzicht focus ik me voornamelijk op de steunmaatregelen in Vlaanderen, hoewel ik her en der zeker ook aandacht heb voor de situatie in Brussel en Wallonië. Laat het hierbij meteen duidelijk zijn: de ligging van het bedrijf speelt een belangrijke rol in de bepaling van de eventuele interessante steunmaatregelen.

Steunmaatregelen voor startende ondernemers

In ieder Gewest kan een startende ondernemer rekenen op een aantal steunmaatregelen. Ze hebben hierbij steevast aandacht voor het vergaren van het noodzakelijk kapitaal en zetten dan ook voornamelijk in op bankgaranties, het verstrekken van leningen en het scheppen van een aangenaam investeringskader voor derden.

Steunmaatregelen voor startende ondernemingen in Vlaanderen

De steunmaatregelen voor startende ondernemingen in Vlaanderen hebben voornamelijk oog voor het vergaren van het noodzakelijk startkapitaal. Op die manier wil men het ondernemerschap aanmoedigen. Dat zou immers op lange termijn voordelige gevolgen hebben voor de tewerkstelling. Het doet dat op verschillende manieren.

In de eerste plaats is er de Participatiemaatschappij Vlaanderen. De PMV biedt verschillende regelingen aan, gaande van waarborgen tot voordelige leningen en risicokapitaal. Onder andere de Startlening+ en de KMO-cofinanciering zijn hun bekendste oplossingen. Hiernaast is er ook BAN Vlaanderen (Business Angels Netwerk) dat hiaten tracht in te vullen door kleine groeigerichte bedrijven in contact te brengen met private investeerders. Indien alleen bankfinanciering niet volstaat kan je jouw plan overigens ook voorleggen aan FINMIX, waar een panel van financieringsexperten jouw plannen nakijkt. Voor risicovolle starters kunnen zij oplossingen bieden.

In Vlaanderen hoef je als starter echter niet alleen beroep te doen op overheidsorganisaties of nobele onbekenden. De Vlaamse wetgever voorziet immers ook een wetgevend kader voor wie aan aangename voorwaarden wilt lenen van familie of vrienden. Zij krijgen immers een extra voordeel: indien jij onverhoopt niet zou kunnen terugbetalen, kunnen zij een deel van het geïnvesteerde bedrag via de overheid recupereren.

Steunmaatregelen voor startende ondernemers in Wallonië of Brussel

In Wallonië en Brussel kent men gelijkaardige initiatieven om de noodzakelijke kredieten te verkrijgen. Zo biedt het Brussels Waarborgfonds een overheidswaarborg waardoor Brusselse kmo’s eenvoudiger bankkrediet kunnen verkrijgen. In het Waalse Gewest kan je dan weer aankloppen bij SOWALFIN, waar je niet alleen overheidswaarborgen kan verkrijgen maar ook achtergestelde leningen.

Europese steunmaatregelen voor startende ondernemingen

Ook de Europese Investeringsbank beschikt over een eigen financieringsprogramma waarmee het kleine en middelgrote ondernemingen ondersteunt.

Steunmaatregelen voor activiteiten die de export moeten bevorderen

KMO’s die producten naar het buitenland exporteren kunnen eveneens beroep doen op een aantal steunmaatregelen. Zeker indien ze investeren om hun export uit te breiden, is dat het geval.

Via Flanders Investments & Trades kan men in Vlaanderen een subsidie aanvragen voor vijf soorten projecten:

Een prospectiereis buiten de EU, IJsland, Liechtenstein en Noorwegen;
De ontwikkeling en vertaling van digitale internationale commerciële bedrijfscommunicatie;
Deelname aan een buitenlandse beurs of niche-evenement;
Oprichting van een prospectiekantoor buiten de EU, IJsland, Liechtenstein en Noorwegen;
Een internationaal maatwerkproject.

Hierbij mag je vrij kiezen voor welke projecten je een subsidie indient, maar er worden wel maximaal vier dossiers per kalenderjaar goedgekeurd waarvan maximaal 1 maatwerkproject per twee kalenderjaren.

In Wallonië zal men zich daarentegen moeten richten tot AWEX. Hier kan men onder andere steun verkrijgen voor prospecties in het buitenland, beursdeelnames, informatieverspreiding en het in dienst nemen van exportspecialisten. Ook bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan je voor gelijkaardige initiatieven steun aanvragen.

Steunmaatregelen voor investeringen inzake milieu en energie

Het recente klimaatrapport drukte ons andermaal met de neus op de feiten: we moeten veel meer moeite doen om de opwarming van de aarde tegen te gaan. In België kent men gelukkig wel al een aantal steunmaatregelen voor investeringen inzake milieu en energie. Op die manier tracht men ook de bedrijfswereld aan te moedigen om vrijwillig een duurzamere rol op te nemen. Zowel in Vlaanderen, Wallonië als in Brussel zijn steunmaatregelen voor investeringen inzake milieu en energie misschien wel de belangrijkste en grootste groep.

Investeringsaftrek voor investeringen inzake milieu en energie

De investeringsaftrek is er niet alleen voor starters maar ook voor zij die hun activiteiten via een investering uitbreiden. Het hoort dus zowel bij de steunmaatregelen voor starters van een eenmanszaak als bij het klassieke rijtje gevestigde steunmaatregelen. Deze maatregel is in feite een fiscaal voordeel waarbij je een bepaald percentage van de investering mag aftrekken van de belastbare winst. Ook voor investeringen inzake milieu en energie kan zo’n investeringsaftrek interessant zijn.

Bijzondere steunmaatregelen voor investeringen inzake milieu en energie

Naast bovenstaande investeringsaftrek zijn er een aantal steunmaatregelen die zich beperken tot een specifiek gewest en elders (al dan niet in een andere vorm) niet voorkomen. Het gaat bijvoorbeeld om de Vlaamse Ecologiepremie+. Dit is een financiële tegemoetkoming voor ondernemingen die ecologie-investeringen zullen realiseren. Het gaat wel om een limitatieve technologieënlijst waarop we onder andere tankinfrastructuur voor LNG terug kunnen vinden, maar ook de aansluiting op een (bestaand) warmtenet. Via de Vlaamse Ecologiepremie+ kan je tot 55% van de meerkost van de investering terugkrijgen.

In Wallonië kent men dan weer een aantal steunmaatregelen voor bedrijven die het leefmilieu willen beschermen door te investeren in duurzame energiebronnen. Meestal vormt het een onderdeel van de algemene investeringssteun. In Brussel zien we een gelijkaardige regeling. Er is wel een duidelijkere focus op energie-efficiënte investeringen en het aanbrengen van isolatie.

Steunmaatregelen voor werkgevers

Tewerkstelling is de ruggengraat van onze samenleving. Naast milieusubsidies zijn de steunmaatregelen voor werkgevers misschien wel de belangrijkste groep subsidies. Ook hier moeten we rekening houden met geregionaliseerde materie en dit ten gevolge van de zesde staatshervorming.

Steunmaatregelen voor Vlaamse werkgevers

In Vlaanderen zet men sterk in op de zogenoemde doelgroepverminderingen: een lastenverlaging voor werkgevers die bepaalde groepen werknemers tewerkstellen. Het gaat onder andere om jongeren, oudere werknemers, langdurige werkzoekenden en kunstenaars. Ook ondersteuningsmaatregelen voor werknemers met een arbeidshandicap en de individuele beroepsopleidingen moeten de tewerkstelling een stuk toegankelijker maken.

Steunmaatregelen voor Waalse werkgevers

Waar men in Vlaanderen sterk inzet op RSZ-verminderingen, kiest men er in Wallonië voornamelijk voor om de in Wallonië wonende werknemers interessanter te maken, onafhankelijk van waar zij tewerkgesteld zijn. Dat doet het via een zogenoemde werkuitkering: een tussenkomst in het nettoloon. In sommige gevallen is dat voor een Vlaamse werkgever dubbel zo interessant: hij kan de Waalse werkuitkering immers combineren met een Vlaamse doelgroepvermindering.

Steunmaatregelen voor Brusselse werkgevers

Ook in Brussel kent men een aantal steunmaatregelen om de tewerkstelling te bevorderen. Het gaat hierbij om vier belangrijke steunmaatregelen:

Toelage activa.brussels voor werkzoekenden die minimaal twaalf maanden zijn ingeschreven bij Actiris;
Aanmoedigingspremie voor opleiding activa.brussels: een aanmoedigingspremie van max. 5.000 euro om de opleidingskosten van een nieuwe werknemer te compenseren. De werknemer moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen (bv. geen diploma hoger secundair onderwijs hebben en jonger zijn dan dertig jaar);
RSZ-vermindering voor werknemers van 55 jaar of ouder;
RSZ-vermindering voor werknemers in bepaalde sectoren (bv. onthaalouder, kunstenaar, … ).

Investeringssubsidies en -steunmaatregelen in België

Het Agentschap Innoveren & Ondernemen krijgt bij iedere begroting een ruim budget om via subsidies ondernemerschap te stimuleren en zo de werkgelegenheid in België te laten groeien. Ook op dit niveau zijn de beschikbare steunmaatregelen echter afhankelijk van de locatie van het bedrijf.

Investeringssubsidies in Vlaanderen

Bij het Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen is de bekendste investeringssubsidie misschien nog wel de strategische informatiesteun. Het gaat om een steunmaatregel voor grote investerings- en opleidingsprojecten die de Vlaamse economie versterken. Vooral de investeringen en opleidingen die risicovol doch essentieel zijn voor het doorvoeren van het transformatieproject, komen in aanmerking voor een investeringssubsidie. Hierbij kan men rekenen op een basissteun van 20% voor opleidingen en van 8% voor investeringen. Men doet de uitbetaling in drie schijven (30%/30%/40%).

Subsidiemaatregelen voor het inwinnen van advies

De klant wordt steeds veeleisender en de tijd dat we zowel ondernemer, verkoper als boekhouder konden zijn, behoort al langer tot het verleden. De aankoop van diensten die de kwaliteit van de onderneming moeten verbeteren, zijn dan ook al langer niet meer ongewoon. Daarom voorzien de verschillende gewesten in steunmaatregelen om adviezen en opleidingen te financieren.

Vlaamse steunmaatregelen voor het inwinnen van advies

In Vlaanderen laat dat zich voornamelijk vertalen in de KMO-portefeuille. Het is er zowel voor opleidingen als voor advies. Wel moet aan een aantal voorwaarden zijn voldaan en komt dus niet zomaar iedere opleiding of elk advies in aanmerking voor de steunmaatregel. Er geldt bovendien zowel een steunpercentage als een steunplafond.

Naast de KMO-portefeuille kennen we in Vlaanderen eveneens een KMO-groeisubsidie. Via deze steunmaatregel investeert de Vlaamse overheid in Vlaamse kmo’s die een groeitraject willen realiseren. Het is er zowel voor interne als externe versterking. De steun wordt beperkt tot 50.000 euro per jaar per groeitraject.

Waalse steunmaatregelen voor het inwinnen van advies

In Wallonië kan men genieten van een tussenkomst in de erelonen van een consulent. De totale tussenkomst is eveneens geplafonneerd.

Brusselse steunmaatregelen voor het inwinnen van advies

Men kan van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest steunmaatregelen verkrijgen bij haalbaarheidsstudies of adviesverleningen door externe organisaties. Aan een haalbaarheidsstudie worden wel een aantal verregaande voorwaarden gesteld. Adviesverleningen worden daarentegen ruim geïnterpreteerd. Zo kan het zowel gaan om hulp bij het opstellen van een businessplan als bij een herstructureringsplan. Zowel de tussenkomst als het plafond zijn echter beperkt.