Er bestaan verschillende manieren om de uiteindelijke factuur vorm te geven. Sommigen werken met een forfaitaire prijs, anderen werken op basis van een uurloon. Zo is een uurloon als zelfstandige in de bouw helemaal niet gewoon, maar kan ook een freelance tekenaar met een uurtarief werken. De vraag die rest is natuurlijk hoe zij een ideaal uurloon bepalen kunnen. Een allesomvattende formule voor het bepalen van het uurloon als zelfstandige, is er immers niet. Wel zijn er een aantal factoren waar je rekening mee moet houden en kunnen we het uiteindelijk uurtarief op verschillende manieren bepalen.
Lees ook: hoe kan je de verkoopprijs van jouw producten berekenen?
Absolute ondergrens van het uurloon als zelfstandige: minimumloon
In het buitenland zijn er misschien zelfstandigen te vinden die voor enkele euro’s per uur aan de slag gaan, maar uiteraard hoef je in dat verhaal niet mee te gaan. De absolute ondergrens is wat mij betreft dan ook het minimumloon. Let wel: dat is het minimumloon rekening houdende met de gemaakte beroepskosten. Denk bijvoorbeeld ook aan de afschrijving van de bestelwagen of het gsm-abonnement. Om die ondergrens te bepalen zal je dan ook een berekening moeten maken van de jaarlijkse kosten en nagaan in welke mate zij doorwegen per gepresteerd uur. Hiervoor maak je een begroting van het aantal uren dat je dat jaar zal presteren. In de praktijk zal de absolute ondergrens tussen de 13 euro en 25 euro per uur bedragen. Een zelfstandige factureert immers niet alleen uren, maar werkt ook veel uren aan het opbouwen van een klantenbestand.
Het feit dat ik deze ondergrens aanhaal, hoeft overigens niet te verbazen. Econoom Geert Noels, auteur van het boek Gigantisme, zei het eerder al: «De nieuwe armen zijn de zelfstandigen, de nieuwe rijken de ambtenaren”. Uiteraard doelde hij ook deels op het erbarmelijk sociaal statuut van de zelfstandige, maar toch is het ook relevant omdat veel zelfstandigen met de minimumloongrens flirten.
Uurloon bepalen op basis van de sector
Dat het uurloon als zelfstandige in de bouw lager zal zijn dan dat van een advocaat gespecialiseerd in vennootschapsrecht, zal niemand verbazen. Er zijn dan ook verschillende factoren waar je rekening mee moet houden. De graad van specialiteit is daar een eenvoudig voorbeeld van. Kijk dus naar de prijzen die in de sector gangbaar zijn en laat het dienen als basis voor het eigen uurloon. Uiteraard is een hogere of lagere prijs hier steeds verantwoordbaar. Met ruim twintig jaar ervaring op de teller mag je dan ook een hogere prijs vragen dan een twintiger aan het begin van zijn professionele carrière. Dat is de logica zelve.
Je kan uiteraard ook op zoek gaan naar onderzoeken waar dergelijke cijfers reeds zijn aangegeven. Een algeheel gemiddelde is 52 euro per uur. Een zelfstandige fotograaf zal echter al snel 60 euro per uur kosten, terwijl het uurloon van een zelfstandige copywriter zich beperkt tot ongeveer 45 euro. Het uurloon in de bouw schommelt meestal rond 38 euro, met 32 euro als minimum en 45 euro als maximum. In het gedetailleerd overzicht hieronder vind je ook enkele cijfers voor andere categorieën zelfstandigen terug.
Gedetailleerde overzicht gemiddelde cijfers uurloon als zelfstandige:
| Categorie zelfstandige | Gemiddeld uurloon zelfstandige (euro) |
| Voice-over tarief per uur | 105 |
| Freelance projectleider uurtarief | 86 |
| Freelance lesgever uurtarief | 67 |
| Zelfstandige HR-ondersteuning tarief per uur | 65 |
| IT system engineer uurtarief | 60 |
| Fotograaf freelancer uurtarief | 60 |
| SEO-specialist tarief per uur | 60 |
| IT-engineer gemiddeld uurloon | 59 |
| Marketing support tarief per uur | 58 |
| Financial support gemiddeld tarief per uur | 52 |
| Social Media expert uurtarief | 50 |
| Websiteontwikkelaar tarief per uur | 45 |
| Copywriter uurtarief | 45 |
| Digital marketeer uurtarief | 40 |
| Eventplanner tarief per uur | 39 |
| Uurloon schilder zzp | 38 |
| Freelance vertaler tarief per uur | 36 |
| Freelance administratie uurtarief | 35 |
| Chauffeur gemiddeld uurloon | 29 |
| Zelfstandig telemarketeer gemiddeld uurloon | 24 |
(Cijfergegevens: Freelancenetwork e.a.)
Uurloon zelfstandige berekenen op basis van financieel plan
In het financieel plan maak je een overzicht van de uitgaven en hoe je die zal financieren. Datzelfde financieel plan zal meteen ook aantonen hoeveel je moet verdienen om rendabel te zijn. Om het uurloon van de zelfstandige te berekenen zal je dus moeten vertrekken van zowel de opstartkosten, de vaste kosten als de terugkerende uitgaven. Hierna zal je een verdeelsleutel moeten maken: hoeveel uren zal je effectief factureren en hoeveel uren zal je daarentegen presteren (bv. inclusief boekhouding, netwerkevents …). Vervolgens zal je die kosten moeten verrekenen in de gepresteerde uren, net zoals ik het ook al aanhaalde bij het bepalen van de minimumgrens. Het verkregen resultaat zal aantonen welk uurtarief noodzakelijk is om break-even te draaien. Natuurlijk willen we ook winst maken: bepaal een en ander op basis van de verhoopte winstcijfers of op basis van wat in de sector gewoon is.
Vergelijk het verkregen resultaat opnieuw met dat van de sector. Wat als jouw rendabele ondergrens boven het gemiddelde uurloon ligt? Dan weet je eigenlijk al meteen dat je het verkeerd hebt aangepakt. Je zal jouw formule moeten aanpassen om echt slaagkans te maken: kosten beperken en inzetten op minder prospectietijd, zijn daar slechts twee voorbeelden van.
Vergeet overigens niet rekening te houden met de algehele tendensen uit het ondernemingsplan. Gaf je daar aan je voornamelijk te profileren als de voordeligste keuze, dan kan je daar uiteraard niet zomaar aan verzaken.
Het opstellen van een financieel plan is niet eenvoudig. Niet voor niets laten veel mensen zich hierin bijstaan door een boekhouder. Als je toch zelf aan een financieel plan wil werken, is het aangeraden om je goed te informeren. Daarvoor raad ik twee boeken aan. Enerzijds is het boek Zo maak je een ondernemingsplan van Roel Grit een goede leidraad. Dit boek is als een echt stappenplan geschreven en je kan er dus meteen mee aan de slag. Als je ook anderen van je ondernemingsplan wil overtuigen, bijvoorbeeld omdat je een krediet wil verkrijgen, raad ik bovendien aan om ook het boek Het Financieel Plan van uitgeverij Kluwer te lezen. Vooral het luik over het presenteren van een financieel plan is echt wel een must-read.
Werken op zelfstandige basis, welk uurloon? Andere prijsbepalende factoren …
Bovenstaande twee berekeningsmethoden geven al een goed idee van hoe je jouw uurprijs bepalen kan. Toch biedt het nog niet automatisch soelaas. Je zal immers steeds verschillende prijsbepalingsmethoden combineren en ook rekening moeten houden met een aantal andere factoren. Zo is het zeker niet abnormaal dat je een hogere prijs aanrekent in volgende gevallen:
- De opdracht heeft een hogere moeilijkheidsgraad en vergt een bepaalde mate van expertise;
- De opdracht is voor een grotere klant;
- De klant wil een snelle levering verkrijgen;
- De activiteiten moeten in het weekend, op feestdagen of ’s nachts plaatsvinden;
- Een beperkte omvang (bv. werken met minimumfactuur).
Tot slot is er uiteraard nog steeds een onderhandelingsmarge. Wanneer je een groot project wilt binnenhalen, zal je bijvoorbeeld wel eens een beetje van de prijs willen doen. Andersom zal een klant soms vragen of het toch niet aan een lagere prijs kan…
Dat laatste doe je overigens maar beter niet. Je haalt dan beter aan dat je eenmalig een uur of een deel van het werk niet zal factureren om jezelf te bewijzen. Maar zo zal de klant alvast niet elke keer opnieuw naar de lagere prijs vragen. Is de klant tevreden? Dan kan je in het vervolg wel alle werken factureren. Eerlijk is eerlijk.
Uurloon berekenen in samenspraak met de boekhouder
Een uurloon berekenen is duidelijk niet zo eenvoudig. Er moet rekening worden gehouden met de concurrentiekracht, maar uiteindelijk moet het project ook financieel levensvatbaar zijn. Als je hierover twijfelt, kan je altijd te rade gaan bij een boekhouder. Wij beschikken over een ruim netwerk en brengen je volledig gratis in contact met een expert. Laat je gegevens achter en een expert belt je gratis op om het een en ander te bespreken. Vervolgens verwijst hij je door naar een geschikte boekhouder.
