Als ondernemer is het belangrijk om je bewust te zijn van mogelijke aansprakelijkheidsclaims. Een schadeclaim kan ernstige financiële gevolgen hebben voor jouw bedrijf en je persoonlijke vermogen. Het is daarom van essentieel belang om je te beschermen tegen aansprakelijkheidsclaims. In deze blog bespreken we hoe je jouw bedrijf kunt beschermen tegen aansprakelijkheidsclaims en welke verzekeringen daarbij kunnen helpen. Daarnaast geven we tips over hoe je aansprakelijkheid kunt beperken en beantwoorden we enkele veelgestelde vragen over aansprakelijkheid.
Wat is een schadeclaim?
Een schadeclaim is een vordering tot de betaling van een schadevergoeding vanwege geleden schade. Schade kan ontstaan door bijvoorbeeld een foutieve handeling, een gebrekkig product of een onveilige werksituatie. Als bedrijf ben je aansprakelijk voor schade die is ontstaan door jouw toedoen of door die van je medewerkers. Een schadeclaim kan leiden tot hoge kosten en zelfs tot een faillissement. Daarom is het belangrijk om je goed te verzekeren en preventieve maatregelen te treffen.
Ondernemerschap en aansprakelijkheid
Als ondernemer ben je verantwoordelijk voor de activiteiten van je bedrijf. Hierbij hoort ook de aansprakelijkheid voor schade die jouw bedrijf aan derden toebrengt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door het veroorzaken van een ongeval of door het leveren van een gebrekkig product. De gevolgen hiervan kunnen erg groot zijn. Het is daarom belangrijk om jezelf en je bedrijf te beschermen tegen aansprakelijkheidsclaims.
Beroepsaansprakelijkheid
Als je als ondernemer een dienst verleent, kan het zijn dat je aansprakelijk wordt gesteld voor fouten die je maakt bij de uitvoering van die dienst. Dit wordt de beroepsaansprakelijkheid genoemd. Het kan bijvoorbeeld gaan om een accountant die een fout maakt in de jaarrekening van een klant of een advocaat die een verkeerd advies geeft. Een beroepsaansprakelijkheidsverzekering kan je beschermen tegen financiële gevolgen van dergelijke schadeclaims. Voor sommige beroepen is een beroepsaansprakelijkheidsverzekering zelfs verplicht.
Bestuurdersaansprakelijkheid
Bestuurders van een bedrijf kunnen aansprakelijk worden gesteld voor schade die is ontstaan door hun handelen of nalaten. Dit wordt bestuurdersaansprakelijkheid genoemd. Het kan bijvoorbeeld gaan om fraude, het niet nakomen van verplichtingen of het voeren van een onbehoorlijk bestuur. Een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering, ook wel een verzekering bestuurdersaansprakelijkheid genoemd, kan bestuurders beschermen tegen deze persoonlijke aansprakelijkheid.
Aansprakelijkheid bv / aansprakelijkheid nv
Een bv of nv heeft een aparte rechtspersoonlijkheid. Dit betekent dat de aansprakelijkheid beperkt is tot het vermogen van de bv of nv en dat de bestuurders in principe niet persoonlijk aansprakelijk zijn voor schulden van de bv of nv. Er zijn echter uitzonderingen, bijvoorbeeld als er sprake is van wanbestuur. In dat geval kunnen bestuurders alsnog persoonlijk aansprakelijk worden gesteld (zie eerder).
Aansprakelijkheid werknemer
Als werkgever ben je in principe aansprakelijk voor schade die door jouw werknemers wordt veroorzaakt. Dit geldt ook bij arbeidsongevallen. Het is daarom belangrijk om enerzijds een goede arbeidsongevallenverzekering af te sluiten en om anderzijds preventieve maatregelen te treffen om ongevallen te voorkomen. Daarnaast kun je als werkgever aansprakelijk worden gesteld voor bijvoorbeeld discriminatie, pesten of seksuele intimidatie op de werkvloer. Het is belangrijk om een veilige en gezonde werkomgeving te creëren en om ongewenst gedrag op de werkvloer te voorkomen en/of direct aan te pakken.
Aansprakelijkheid faillissement
Als jouw bedrijf failliet gaat, ben je als ondernemer in principe niet meer aansprakelijk voor schulden van het bedrijf. Het kan echter zijn dat je als ondernemer persoonlijk aansprakelijk wordt gesteld als er sprake is van bijvoorbeeld wanbestuur of onrechtmatige benadeling van schuldeisers. Indien er geen scheiding is van het privévermogen en het zakelijk vermogen zal je ook privé nog moeten opdraaien voor de schulden van je bedrijf.
Aansprakelijkheid milieuschade
Als bedrijf kun je aansprakelijk worden gesteld voor milieuschade die door jouw activiteiten is veroorzaakt. De schade kan in dit geval enorm zijn. Het is daar daarom belangrijk om te voldoen aan milieuwet- en regelgeving en om preventieve maatregelen te treffen om milieuschade te voorkomen. Klassieke aansprakelijkheidsverzekeringen bieden een slechte dekking van aansprakelijkheid voor milieuschade. Verscheidene verzekeraars bieden hiervoor heel specifieke verzekeringen aan die wel de gewenste mate van bescherming bieden.
Productaansprakelijkheid
Als jouw bedrijf producten op de markt brengt, ben je als producent aansprakelijk voor schade die wordt veroorzaakt door een gebrek in het product. Dit geldt ook als het product is geïmporteerd uit een land buiten de EU. Het is daarom belangrijk om producten te testen en de geldende veiligheidseisen in acht te nemen.
Internationale aansprakelijkheid
Als je als bedrijf internationaal opereert, kan het zijn dat je te maken krijgt met aansprakelijkheid in het buitenland. De regels die in het buitenland gelden, kunnen sterk afwijken van de regels die in België gelden. Zeker op het gebied van werkgeversaansprakelijkheid is dit wel vaker het geval. Het is daarom belangrijk om je goed te laten informeren over wet- en regelgeving in het betreffende land en om passende verzekeringen af te sluiten.
Aansprakelijkheid beperken als ondernemer
Aansprakelijkheidsclaims kunnen een flinke financiële impact hebben op jouw bedrijf en zelfs tot een faillissement leiden. Gelukkig kun je als ondernemer verschillende maatregelen treffen om de aansprakelijkheid van jouw bedrijf te beperken. Hieronder bespreken we enkele tips om de aansprakelijkheid van jouw bedrijf te beperken.
# 1. Beroepsaansprakelijkheidsverzekering afsluiten
Een beroepsaansprakelijkheidsverzekering is een verzekering die jouw bedrijf beschermt tegen claims als gevolg van fouten of nalatigheden in de uitvoering van jouw diensten. Deze verzekering is vooral belangrijk als jouw bedrijf professionele diensten verleent, zoals een advocatenkantoor of een architectenbureau. Soms is het afsluiten van een beroepsaansprakelijkheidsverzekering deontologisch of wettelijk verplicht.
# 2. Bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering afsluiten
Een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering is een verzekering die bestuurders van een bedrijf beschermt tegen persoonlijke aansprakelijkheid voor beslissingen die zij hebben genomen als bestuurder. Deze verzekering is onder andere belangrijk als jouw bedrijf een bv of nv is.
# 3. Arbeidsongevallenverzekering afsluiten
Als werkgever ben je verantwoordelijk voor de veiligheid en gezondheid van jouw werknemers. Een arbeidsongevallenverzekering kan jouw bedrijf beschermen tegen claims ten gevolge van arbeidsongevallen. Het afsluiten van een arbeidsongevallenverzekering is verplicht.
# 4. Aansprakelijkheid contractueel beperken
Je kunt de aansprakelijkheid contractueel beperken door goede contracten op te stellen en hierin de aansprakelijkheid duidelijk te regelen. Zorg ervoor dat je altijd duidelijke afspraken maakt en dat je dit alles schriftelijk vastlegt. Weet wel dat je ten aanzien van consumenten veel moeilijker de aansprakelijkheid contractueel kunt beperken.
# 5. Kies de juiste rechtsvorm
Als ondernemer kun je kiezen uit verschillende ondernemingsvormen, zoals een eenmanszaak, een bv of een nv. De juiste rechtsvorm kan helpen om aansprakelijkheid te beperken. Zo is de aansprakelijkheid van een bv of nv beperkt tot het vermogen van de bv of nv en zijn de bestuurders in principe niet persoonlijk aansprakelijk voor schulden van de bv of nv. Bij een eenmanszaak is dit veel minder gunstig geregeld.
# 6. Huwelijkse voorwaarden
Als ondernemer kun je huwelijkse voorwaarden opstellen om het privévermogen (van de huwelijkspartner) te beschermen tegen zakelijke schuldeisers. Hierdoor blijft het privévermogen buiten schot bij een eventuele aansprakelijkheidsclaim tegen het bedrijf.
# 7. Goede algemene voorwaarden
Het opstellen van goede algemene voorwaarden kan helpen om de aansprakelijkheid te beperken. Zorg ervoor dat je algemene voorwaarden duidelijk zijn en dat ze alle belangrijke zaken regelen, zoals de aansprakelijkheid en overmacht. Goede algemene voorwaarden kunnen eigenlijk niet zonder zogeheten exoneratiebedingen.
# 8. Risico’s in kaart brengen
Door de risico’s in kaart te brengen en preventieve maatregelen te treffen, kun je aansprakelijkheid flink beperken. Zorg ervoor dat je als ondernemer op de hoogte bent van de risico’s die jouw bedrijf loopt en welke maatregelen je kunt treffen om deze risico’s te verminderen.
# 9. Preventieve maatregelen treffen
Voorkomen is beter dan genezen. Door preventieve maatregelen te treffen, kun je de kans op aansprakelijkheidsclaims drastisch verminderen. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je als bedrijf aan alle relevante wet- en regelgeving voldoet en dat je de veiligheid op de werkvloer voldoende kunt waarborgen.
# 10. Screenen van partners en leveranciers
Door partners en leveranciers zorgvuldig te screenen voordat je met hen in zee gaat, kun je de kans op aansprakelijkheid beperken. Check bijvoorbeeld of deze partijen aan alle relevante wet- en regelgeving voldoen en of zij een goede reputatie hebben.
FAQ over bescherming tegen een schadeclaim
Als ondernemer wil je natuurlijk voorkomen dat jouw bedrijf aansprakelijk wordt gesteld voor schade. Toch kan het gebeuren dat er een claim wordt ingediend tegen jouw bedrijf. In deze FAQ beantwoorden we enkele veelgestelde vragen over de bescherming van jouw bedrijf tegen een schadeclaim.
- Wat is een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering?
Een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering is een verzekering die jouw bedrijf beschermt tegen aansprakelijkheid voor schade die is veroorzaakt tijdens de uitoefening van jouw bedrijfsactiviteiten. Hierbij kan worden gedacht aan schade aan eigendommen van derden, letselschade of overlijden.
- Is de verzekering bestuurdersaansprakelijkheid verplicht?
De verzekering bestuurdersaansprakelijkheid is in principe niet verplicht. Toch kan het verstandig zijn om deze verzekering af te sluiten. Vaak wordt dit door de vennootschap voor de bestuurders gedaan.
- Is een beroeps aansprakelijkheids verzekering verplicht?
Het afsluiten van een beroepsaansprakelijkheidsverzekering is in theorie niet verplicht. Toch kan het afsluiten van deze verzekering belangrijk zijn als jouw bedrijf professionele diensten verleent en er een risico is op aansprakelijkheid voor fouten of nalatigheden in de uitvoering van deze diensten. In sommige gevallen is de beroeps aansprakelijkheids verzekering wel verplicht. Dit is onder meer het geval voor architecten, schuldbemiddelaars en notarissen.
- Wat is hoofdelijke aansprakelijkheid?
Bij hoofdelijke aansprakelijkheid kunnen meerdere partijen samen voor het geheel aansprakelijk worden gesteld. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij een samenwerking tussen meerdere bedrijven of bij een misdrijf. Bij samenwerkingen en overeenkomsten is het belangrijk om afspraken te maken over hoe er met de hoofdelijke aansprakelijkheid wordt omgegaan. Ook het belang van een goede verzekering mag in dit geval echt niet worden onderschat.
- Wat is bestuursaansprakelijkheid?
Bestuursaansprakelijkheid houdt in dat bestuurders van een bedrijf persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld. Dit kan voorkomen als een bestuurder bijvoorbeeld financiële verplichtingen aangaat namens het bedrijf terwijl hij of zij wist of kon weten dat het bedrijf deze verplichtingen niet kan nakomen. Het afsluiten van een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering kan bescherming bieden tegen deze vorm van aansprakelijkheid.